Zihinsel Engelli Bireylerin Eğitimi

Eğitimin Faydaları

Zihinsel engelli bireyler alacakları eğitim ile günlük işlerini yapabilir, akademik destekle öğrenim hayatlarını devam ettirebilirler.,

Bireyin engel düzeyine bağlı olarak öz bakım becerileri ve günlük yaşam becerileri modülleri ile günlük ihtiyaçlarını(yemek yeme, el-yüz yıkama, kıyafet giyme…) tek başına gidermesi öğretilir.
Toplumsal yaşam ve sosyal hayat modülleri ile toplum içinde, farklı ortamlarda, sosyal hayatında nasıl davranacağı, insanlarla nasıl iletişim kuracağı öğretilir.

Bilişsel becerilere hazırlık modülü ile bireye göz teması kurması, nesne takibi yapması, hareketleri ve sesleri takip etmesi gibi konularda destek olunur.

Dil gelişimi ve konuşmasında bozukluk(fonolojik, artikülasyon bozukluğu vs) veya gerilik olan bireyler için uygulanan dil konuşma ve alternatif iletişim becerileri modülü bireyin sesin kaynağını bulmasını, sözel veya sözel olmayan yönergeleri yerine getirmesi gibi becerilerini geliştirmesini sağlar.

Psikomotor beceriler modülü başlığında ise bireyin oturma-yürüme davranışı edinme, nesneleri üst üste dizme, nesne-renk ilişkisi kurma, sınırlı alanı boyama gibi büyük ve küçük kaslarını geliştirmeye yönelik destek sağlanmaktadır.

Nasıl Ortaya Çıkar ?

Zihinsel yetersizlik , bireylerde farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Doğum komplikasyonları, ateşli hastalıklar, travma ve kazalar ve genetik bu etkenler arasındadır. Yani; zihinsel yetersizliğin nedeni doğuştan, doğum sırasında ya da sonradan oluşan bir durum olabilir. Zihinsel yetersizlik hafif, orta ve ağır düzeyde olmak üzere üç gruba ayrılabilir.

Zihinsel yetersizlik başını tutamama, emme refleksinin gelişmemesi, nesne-ses takibi yapamama, oturmada, yürümede, konuşmada yaşıtlarından geri olma gibi belirtilerle aile tarafından erken fark edilebilir.

Zihinsel Yetersizlik Durumu Fark Edildiğinde Ne Yapılmalı ?

Çocuğun durumu fark edildiğinde öncelikle çocuk saklanmamalı, etiketlenmesine izin verilmemeli(aile ya da çevre tarafından), aile kendini suçlamamalı ve aynı şekilde çevrenin de aileyi suçlamasına izin verilmemeli; bunun için de aile ve çevre bilinçlendirilmelidir. Zihinsel yetersizlik akıl hastalıklarıyla karıştırılmamalıdır.

Zihinsel yetersizliği olan çocuğun eğitimine durumu fark edildiği anda başlanmalıdır. Çocuğun eğitimi diğer çocuklardan ayrılmadan, farklı olduğu vurgusu yapılmadan verilmelidir. Ailenin verdiği eğitimin yanı sıra çocuğun kurumsal olarak da eğitim alması gerekir. Bu çocuklar okul çağında devlet okullarının özel alt sınıflarında eğitimlerine başlayabilirler. Bunun yanı sıra özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde devletin sağladığı bireysel eğitimlerden de faydalanabilirler. Bu çocuklarımızın eğitiminde süreklilik çok önemlidir. Çocuğun eğitimi başladıktan sonra aile ve öğretmen iş birliği içinde olmalıdır. Eğitim sırasında, çocuğu rencide etmemek ve özgüvenini arttırmak adına aile de öncelikle çocuğun yapabildiği şeylerin üzerine düşmeli, sonra yapamadığı ya da yapmakta zorlandığı şeyler basitten karmaşığa doğru sıralanmalıdır. Zihinsel yetersizliği olan çocuklarda eğitimin oyunla verilmesi hem çocuğun sıkılmasını engeller hem de eğitime daha istekli hale gelmesini sağlar.

 

A-) Bilişsel Becerilere Hazırlık Modülü

İçeriğinde algı çalışmaları, yönerge çalışmaları, boyama çalışmaları, oyun oynama,bilissel-beceri  Bilişsel Becerilere Hazırlık Modülü bilissel beceri eşleme çalışmaları, taklit becerileri, renkler, karşıtlık ve nesne bulma çalışmaları başlıkları bulunan modülün amacı; göz teması kurma, adı söylenen nesnenin resmini gösterme, saklanmış nesneyi bulma, hareketi/sesleri taklit etme gibi kazanımlarla çocuğun bilişsel becerilerini geliştirebilmektir.

 

B-) Öz Bakım Becerileri Modülü

İçeriğinde kişisel bakım ve temizlik, giysileri çıkarma ve giyinme ve yemek yeme gibi başlıkları bulunan modülün amacı; ellerini/yüzünü yıkama/kurulama, tırnağını kesme, dişlerini fırçalama, tuvalet ihtiyacını giderme, şapka/eldiven/çorap/etek/pantolon/ayakkabı/ceket çıkarma/giyme gibi kazanımlarla çocuğun öz bakım becerilerini geliştirebilmektir.

 

C-) Günlük Yaşam Becerileri Modülü

İçeriğinde çeşitli araç gereçleri kullanma, ev temizliği ve düzeni, giysilerin bakımı ve mutfak becerileri başlıkları bulunan modülün amacı; saç kurutma makinesi kullanma, perde/pencere açma/kapatma, toz alma, dolap düzeltme, yatak düzeltme, giysi katlama, düğme dikme, ocak kullanma, yiyecek doğrama, hazır çorba pişirme gibi kazanımlarla çocuğun günlük yaşam becerilerini geliştirebilmektir.

 

D-) Toplumsal Yaşam Becerileri Modülü

İçeriğinde iletişim becerileri, toplum yaşamındaki kurallar, yolculuk yapma, meslekleri tanıyalım ve bilinçli tüketicilik başlıkları bulunan modülün amacı; gerektiğinde reddetme davranışı gösterme, bilgi almak için sorular sorma, toplu taşıma araçlarında uyulması gereken kurallara uyma, fatura yatırma gibi kazanımlarla çocuğun toplumsal yaşam becerileri kazanabilmesini sağlamaktır.

 

E-) Dil, Konuşma Ve Alternatif İletişim Becerileri Modülü

Dil-konuşma becerileri  Dil, Konuşma ve Alternatif İletişim Becerileri Modülü dil konuşma becerileri içeriğinde alıcı dil ve ifade edici dil başlıkları bulunan modülün amacı; sesin yönünü/kaynağını bulma, sözel/sözel olmayan yönergeleri yerine getirme, yüz hareketlerini taklit etme, isim/eylem bildiren sözcükler kullanma, iletişim başlatma/sürdürme, dinlediği öyküyü anlatma gibi kazanımlarla çocuğun dil, konuşma ve alternatif iletişim becerilerini geliştirmektir.

 

F-)Psikomotor Beceriler Modülü

İçeriğinde büyük kasları geliştirici çalışmalar ve küçük kasları geliştirici çalışmalar başlıkları bulunan modülün amacı; oturma davranışı edinme, yürüme davranışı edinme, nesneleri takma-çıkarma, nesneleri üst üste dizme, kağıt yırtma/katlama/kesme, nesne renk ilişkisi kurma, sınırlı alanları boyama gibi kazanımlarla çocuğun psikomotor becerilerini geliştirebilmektir.

 

G-) Sosyal Hayat Modülü

İçeriğinde sınıfımızı tanıyalım, sağlıklı yaşam, yılın bölümleri, dünyamız ve gökyüzü, çevremizdeki varlıklar, iletişim, Atatürk ve bayrağımız, önemli günler ve yurdumuzu tanıyalım başlıkları bulunan modülün amacı; sınıfta uyulması gereken kuralları belirtme, kazalardan korunma yollarını açıklama, yılın bölümlerini tanıma, çevresindeki canlı ve cansız varlıkları tanıma gibi kazanımlarla çocuğun sosyal hayat becerilerini geliştirebilmektir.

 

H-) Okuma Yazma Modülü

Eğitim ve rehabilitasyon merkezimizce sunulan , içeriğinde ilk okuma yazma, okuma yazma ve dil bilgisi başlıkları bulunan modülün amacı; yazı araç-gereçlerini tanıma, sesleri okuma, kelimeleri okuma-yazma, metin okuma/yazma, yazım kurallarına uyma gibi kazanımlarla çocuğun okuma yazma becerilerini geliştirebilmektir.

 

I-) Matematik Modülü

İçeriğinde uzamsal ilişkiler, ritmik sayma, doğal sayılar, dört işlem, kesirler, ölçüler ve geometri başlıkları bulanan modülün amacı; ritmik sayma(ikişer, üçer,…,dokuzar), eldeli/eldesiz toplama işlemi yapma, onluk bozma gerektiren/gerektirmeyen çıkarma işlemi yapma, eldeli/eldesiz çarpma işlemi yapma, kalanlı-kalansız bölme işlemi yapma gibi kazanımlarla çocuğun matematik becerilerini geliştirebilmektir.